Op trefwoord
Op alfabet
TIA (transient ischaemic attack)
| Dit zoekresultaat behoort tot de meest voorkomende klachten bij de huisarts. Er zijn nog andere mogelijkheden. Neem bij twijfel contact op met uw huisarts. |
| Wat is het/wat houdt het in? |
| Hoe kom je er aan? |
| Wat u zelf kunt doen |
| Behandeling |
Symptomen
- plotseling optreden en binnen 1 minuut tot 24 uur weer verdwijnen van:
- spierzwakte, verlamming of gevoelsstoornissen in meestal een arm, been of gelaatshelft
- spraakstoornissen
- gedeeltelijke of totale gezichtsvelduitval van een of beide ogen
- dubbelzien of draaiduizeligheid
Een TIA (transient ischaemic attack) is het plotseling en zonder voortekenen optreden en binnen 24 uur weer verdwijnen van een stoornis in het functioneren van de hersenen. Afhankelijk van de plaats van de TIA in de hersenen kunnen allerlei neurologische verschijnselen ontstaan. De meest voorkomende zijn verlammingsverschijnselen en spraakstoornissen. U bemerkt dat een mondhoek naar beneden hangt, dat u een arm of been niet meer of niet meer goed kunt gebruiken of dat u moeite heeft met het juiste woord te bedenken of uit te spreken. Soms is er sprake van tintelende of dove gevoelens in het gezicht, in arm en/of been. Ook kunt u met een of beide ogen tijdelijk (gedeeltelijk) zwart zien of kunnen dubbelzien of draaiduizeligheid optreden.
Vaak duurt een TIA maar kort. Bij 25% van de mensen verdwijnen de verschijnselen binnen 5 minuten en bij de helft binnen een half uur. Indien de klachten niet binnen 24 uur zijn verdwenen spreken we niet meer over een TIA maar over een CVA (cerebro vasculair accident).
Voor het 45e levensjaar is een TIA zeldzaam. 75% van de TIA's komt voor bij mensen ouder dan 70 jaar.
Na het doormaken van een TIA is het risico op het krijgen van andere hart- en vaatziekten zoals een CVA of een hartinfarct ongeveer 7 maal zo hoog.
terug naar boven
Hoe kom je er aan?
Een TIA ontstaat door een tijdelijk tekort aan zuurstof in een deel van de hersenen. Dit tekort ontstaat door een gedeeltelijke of totale afsluiting van een van de bloedvaten in of naar de hersenen waardoor de bloedtoevoer aanzienlijk wordt verminderd of geheel onderbroken. De afsluiting wordt veroorzaakt door een embolie, een losgeraakt en met de bloedstroom meegevoerd stukje atheroom ("kalk") of bloedstolsel (trombus) uit een bloedvat met aderverkalking. Meestal betreft dit een embolie vanuit een van beide halsslagaders, minder vaak vanuit de twee slagaders die via de nekwervels naar de hersenen verlopen. Ook kan het bloedstolsel afkomstig zijn uit het hart.
Met aderverkalking of atherosclerose krijgt vrijwel iedereen op latere leeftijd in meer of mindere mate te maken. De kans op het krijgen van een ernstige vorm van atherosclerose neemt echter toe indien er ook nog sprake is van risicofactoren.
De belangrijkste risicofactor voor het ontstaan van aderverkalking en daarmee op het ontstaan van een TIA is roken.
Andere belangrijke risicofactoren zijn:
-een hoog cholesterolgehalte
-hoge bloeddruk
-suikerziekte
Bloedstolsels in het hart worden vooral gevormd bij een bepaalde ritmestoornis van het hart, het boezem- of atriumfibrilleren of bij hartklepafwijkingen.
terug naar boven
Wat u zelf kunt doen
Aan een TIA kunt u zelf niets doen. Omdat een TIA een aanwijzing is voor het in minder goede staat verkeren van uw hart- en bloedvatstelsel is het zeker verstandig uw huisarts te raadplegen.
Zoals bij alle hart- en vaatziekten is ook bij een TIA stoppen met roken de belangrijkste maatregel om het risico op verdere schade aan hart en bloedvaten te verkleinen.
Meet uzelf daarnaast een gezonde leefstijl aan.
Een gezonde leefstijl betekent:
- gebruik maximaal twee glazen alcohol per dag,
- eet gezond (neem producten met onverzadigd vet of magere producten, eet veel groente en fruit),
- beweeg regelmatig,
- bij overgewicht: probeer af te vallen.
terug naar boven
Behandeling
Uw huisarts zal u op grond van uw verhaal en een lichamelijk en neurologisch onderzoek meestal kunnen vertellen of er sprake is (geweest) van een TIA.
Afhankelijk van de vermoedelijke oorzaak van de TIA zal uw huisarts of zelf een behandeling instellen of u verwijzen naar een neuroloog of cardioloog.
Indien er geen aanwijzingen bestaan voor een hartritmestoornis of een hartklepafwijking wordt meestal gestart met kinderaspirine. Aspirine remt de bloedstolselvorming, de kans op een nieuwe TIA of CVA wordt hierdoor met 25% verkleind. Indien er sprake is van een of meerdere van de hierboven beschreven risicofactoren moeten deze zo goed mogelijk worden behandeld.
Indien er aanwijzingen bestaan voor een slechte doorgankelijkheid van de bloedvaten in de hals door aderverkalking kan verwijzing naar een neuroloog zinvol zijn. De neuroloog kan door middel van aanvullend bloedvatonderzoek de doorgankelijkheid van de halsbloedvaten objectief vaststellen en u daarna eventueel verwijzen naar een vaatchirurg voor een bloedvatverwijdende operatie. Een operatie halveert de kans op een toekomstig CVA maar is niet zonder risico's.
Bij hartritmestoornissen of aanwijzingen voor een hartklepafwijking is verwijzing naar een cardioloog soms noodzakelijk.
terug naar boven