Op trefwoord
Op alfabet
Osteoporose (botontkalking)
| Dit zoekresultaat behoort tot de meest voorkomende klachten bij de huisarts. Er zijn nog andere mogelijkheden. Neem bij twijfel contact op met uw huisarts. |
| Wat is het/wat houdt het in? |
| Hoe kom je er aan? |
| Wat u zelf kunt doen |
| Behandeling |
Symptomen
- meestal geen
- mogelijk toenemend voorovergebogen houding naarmate u ouder wordt
- perioden van pijn in de rug
- verhoogde kans op botbreuken, met name polsen, heupen
- inzakken van wervels
Osteoporose is botontkalking. Op zich is het geen ziekte. Pas op onze oude dag krijgen we er last van. De botten kunnen dan zo poreus en broos geworden zijn dat ze makkelijk breken. Overigens komt dat niet alleen door botontkalking. Door de veroudering worden ook onze ogen slechter, onze reacties trager en onze spieren zwakker. Dat alles bij elkaar maakt dat we gemakkelijker vallen en onszelf daarbij niet meer zo goed kunnen opvangen.
De polsen, heupen en rugwervels zijn het meest kwetsbaar. De rugwervels kunnen ook zomaar, zonder duidelijke aanleiding wat inzakken. Zo kunnen er in de loop der jaren een aantal minibreukjes in de wervels ontstaan. Soms merken we dat nauwelijks, soms hebt u een paar weken last van pijn in de rug. Al die wervelbreukjes veroorzaken dat de wervels aan de voorkant geleidelijk gaan inzakken waardoor we steeds krommer gaan staan.
terug naar boven
Hoe kom je er aan?
Om te kunnen begrijpen wat botontkalking is moeten we weten hoe onze botten zijn opgebouwd. Bot bestaat uit bindweefselvezels waarin kalkzouten worden afgezet. Dat is een dynamisch proces. Er wordt voortdurend bot afgebroken en opnieuw opgebouwd. Zo past het skelet zich aan veranderende belasting aan. Als een bot om een bepaalde reden zwaarder belast wordt, wordt het door het lichaam sterker gemaakt. Het omgekeerde gebeurt ook. Als we het skelet niet belasten wordt het lichter en minder sterk. Tot het 25e levensjaar is de botopbouw groter dan de botafbraak. Op de leeftijd van ongeveer 25 jaar is het bot op zijn sterkst. Daarna neemt de botdichtheid langzaamaan af. Bij mannen gaat dat in een geleidelijke lijn tot op hun oude dag. Bij vrouwen zien we na de overgang gedurende enkele jaren een versnelde afname van de botdichtheid optreden. Dat komt omdat de geslachtshormonen die een rol spelen bij het sterk houden van de botten, dan uit het lichaam verdwenen zijn.
Ook onder andere omstandigheden wordt de botontkalking versneld. Hoge bloedspiegels van bepaalde hormonen (schildklierhormoon, bijnierschorshormoon) kunnen de botontkalking versnellen. Bijnierschorshormoon wordt als medicijn (prednison) gebruikt bij verschillende aandoeningen. Vooral als u langere tijd prednison in een hoge dosering gebruikt, moeten u rekening houden met botontkalking als mogelijke bijwerking. Daarnaast zien we ook botontkalking optreden tijdens een lange periode van bedrust. Immers, het skelet past zich aan aan de mate waarin het belast wordt.
terug naar boven
Wat u zelf kunt doen
Het voork
terug naar boven
Behandeling
Hebt u vragen over osteoporose, raadpleeg dan uw arts. Hij zal u zeker dezelfde adviezen geven als hierboven: voldoende bewegen en voldoende zuivel gebruiken. Medicijnen ter voorkoming van osteoporose zijn meestal niet nodig. Er zijn echter twee uitzonderingen:
- als u langdurig hogere doseringen bijnierschorshormonen (> 7.5 mg prednison per dag) krijgt toegediend dient u extra kalk en soms ook vitamine D te gebruiken.
- als u eens een bot gebroken hebt als gevolg van osteoporose moet u er goed op letten dat u voldoende kalk binnenkrijgt (gebruik eventueel extra calcium in tabletvorm).
Daarnaast bestaan er medicijnen (alendronaat) die de botten toch wat sterker lijken te kunnen maken. Deze medicijnen moeten gedurende langere tijd worden ingenomen (3 jaar). Ze kunnen bijwerkingen hebben, vooral in de slokdarm en de maag.
Onder invloed van geslachtshormonen houdt het skelet kalk beter vast. Toch wordt het gebruik van vrouwelijke hormonen (oestrogenen) na de menopauze (hormoon substitutie therapie) ter voorkoming van osteoporose afgeraden. Oestrogenen moeten namelijk gedurende lange tijd ingenomen worden (jaren) om effect te hebben. En zulk langdurig gebruik van oestrogenen na de menopauze lijkt de kans op borstkanker te vergroten, terwijl enkele jaren na het staken van de oestrogeentherapie de beschermende werking ervan alweer verdwenen is.
terug naar boven